Willem van Oranje en Marnix van Sint-Aldegonde in tuin Museum voor Schone Kunsten
De achtertuin van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten op ’t Zuid werden op vrijdag 6 juli, de standbeelden van prins Willem van Oranje en burgemeester Marnix van Sint-Aldegonde officieel ingehuldigd. Dat gebeurde in aanwezigheid van Vlaams minister-president Kris Peeters, Zijne Excellentie de heer Henne Schuwer, buitengewoon en gevolmachtigd ambassadeur van Nederland, en de Antwerpse schepen voor cultuur Philip Heylen.
“De invloed van Willem van Oranje en Marnix van Sint-Aldegonde voor Antwerpen, en bij uitbreiding voor de hele Lage Landen, is niet te onderschatten. Hun levensloop viel samen met één van de belangrijkste perioden uit onze gemeenschappelijke geschiedenis. Dit schitterend standbeeld symboliseert het gezamenlijk verleden van de Nederlanden, van Vlaanderen en Nederland, maar kijkt ook vooruit naar wat komen zal. Een nauwe samenwerking komt ons beiden ten goede’, zei schepen Heylen. Wat ons bindt is zoveel sterker dan wat ons verdeelt,” aldus Vlaams minister-president Peeters.
17 Nederlanden
De nieuwe beeldengroep is er gekomen dankzij een samenwerking tussen de stad Antwerpen, de Prins Willem de Eerste-herinneringsstichting en het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. De twee beelden staan rug aan rug met 17 zuilen er rond. Zij staan symbool voor de toenmalige 17 Nederlanden of 17 Provinciën die confederatie vormden, een machtige staat in wording die de ogen uitstak van Frankrijk en Spanje. En die (moest hij nog bestaan hebben) volgens ereburgemeester Bob Cools vandaag op economisch en ander gebied de toon zou aangegeven hebben in Europa.
Het perk waarop de beelden staan, is heraangelegd. De standbeelden van Willem van Oranje en Marnix van Sint-Aldegonde zijn van de hand van wijlen de Mechelse kunstenaar Jean-Paul Laenen. Zij staan op de plek waar Prins Willem van Oranje-Nassau in Antwerpen heeft gewoond ten tijde van het burgemeesterschap van Filips van Marnix van Sint-Aldegonde.
Oprichters van Lillo en Liefkenshoek
Die twee waren vrienden. Zij leidden de opstand tegen Spanje dat de Nederlanden wilde bezetten. De prins en de Antwerpse burgemeester lieten de tweelingforten van Lillo en Liefkenshoek oprichten. Dat gebeurde om Antwerpen te verdedigen tegen de Spaanse vloot.
Toen ter hoogte van Oosterweel een schepenbrug over de Schelde werd gelegd door de Spaanse bevelhebber Farnese, moest Marnix de belegerde stad overgeven op 15 augustus 1585. Dat betekende het uiteenvallen van de confederatie der 17 Nederlanden, waartoe ook Frans Vlaanderen, Picardië en Artesië behoorden (zie de kaart onder de vorm van een klauwende Leeuw).
Benelux
Intussen was de prins van Oranje in Delft vermoord door een Spaanse huurmoordenaar. Samen met honderdduizenden uit de Zuidelijke Nederlanden, vluchtte ook burgemeester Marnix (aan wie het Wilhelmus wordt toegeschreven) naar het Noorden waar zij de onafhankelijke Republiek der Verenigde Nederlanden oprichtten en plannen maakten om het Zuiden te bevrijden van de Spaanse bezetting. Lillo bleef bij het Noorden en maakte deel uit van de provincie Zeeland. Later in 1815, werd het onderdeel van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, dat Noord en Zuid (gedeeltelijk) opnieuw bijeenbracht en dat ongeveer de grenzen van het huidige Benelux omvatte. (Staf De Lie)
