Opknapbeurt Antitankgracht

 
De Antitankgracht was dringend aan een opknapbeurt toe. In Stabroek moeten slibruimingen zorgen voor een vlotte waterafvoer, een verbeterde ecologische kwaliteit en extra buffercapaciteit. Met deze werken verhoogt de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) ook de aantrekkelijkheid van de Antitankgracht voor de vele bezoekers.
Op vele plaatsen is de gracht sterk aangeslibd. Dat belemmert de waterafvoer en beperkt de buffercapaciteit. De slibruiming zorgt ook voor een verbeterde ecologische toestand van de waterloop. In de waterbodemstalen werden namelijk overschrijdingen vastgesteld voor verontreinigende stoffen als arseen en PAK. Het weghalen van dat slib biedt nieuwe kansen voor de ontwikkeling van waterdieren en -planten.
In deze fase van de slibruimingen is het traject van sluisbunker B2 tot aan het Fort Van Stabroek aan de beurt. Over een lengte van 900 m wordt bijna 13.000 m³ geruimd. Aangezien het slib verontreinigd is, moet het afgevoerd worden naar een erkende slibverwerker.
Herstelprogramma Antitankgracht
De VMM stelde een herstelprogramma op om de Antitankgracht te herwaarderen tot een ecologisch waardevolle en aantrekkelijke waterloop. Daarbij hoort een duurzaam houthakbeheer waardoor er opnieuw natuurlijke evenwichten ontstaan langs de waterloop en het cultuurhistorische landschap in eer wordt hersteld.
In samenwerking met de verschillende gemeentes en de provincie Antwerpen wordt ook werk gemaakt van de recreatieve ontwikkeling van de waterloop. Zo werd al een wandelnetwerk in de omgeving van de waterloop uitgebouwd en zullen de fietspaden in Schoten en Brecht langs de Antitankgracht uitgebreid worden.
Natuurbeheer met resultaten
Sinds de VMM in 2008 het beheer van de Antitankgracht overnam, deden zich al enkele positieve evoluties voor. Zo zorgden de slibruiming en houtkap in Stabroek vorige zomer aan de Danckerse Weg al voor de groei van heel wat waterplanten. Door de wilgen op de waterkant duurzaam te kappen, bereikt meer zonlicht de waterplanten in de waterloop.
Niet alle planten zijn echter wenselijk in en langs een waterloop. De zogenaamde exoten kunnen heel hardnekkig zijn, inheemse soorten verdringen en bovendien de waterafvoer belemmeren. In 2011 ging de VMM van start met de intensieve bestrijding van de ‘grote waternavel’ en ‘waterteunisbloem’ op de Antitankgracht. Terwijl deze planten voor de bestrijding nog ruim 13.000 m² bedekten, werd dit gereduceerd tot minder dan de helft. In 2013 wordt de intensieve bestrijding verdergezet.
Ook gaf de VMM groen licht aan een project dat ervoor moet zorgen dat de Noordbeek niet langer overloopt in de riolering. Het beekwater zorgde vaak voor een overbelasting van de riolering wat leidde tot herhaaldelijke overstorten naar de Antitankgracht. Ook deze ingreep zal dus een positief effect hebben op de waterkwaliteit.