Vlaams minister voor Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele besliste recent om de bescherming als monument van het oude gemeentehuis in Kalmthout ‘voorlopig’ op te heffen. “Als gemeente Kalmthout dienen we een bezwaarschrift in tegen deze beslissing”, zegt burgemeester Lukas Jacobs. “De gevel van het oude gemeentehuis uit 1863 vormt een zeer herkenbaar dorpszicht. De erfgoedwaarde ervan is al die tijd goed bewaard gebleven.” Het openbaar onderzoek over het besluit start op maandag 11 maart en loopt tot 9 april 2024.
“Op 9 juni 1998 werden de gevels en het dak van het oude gedeelte van het Kalmthoutse gemeentehuis als monument beschermd bij ministerieel besluit”, vertelt Lukas Jacobs. “Dat besluit vermeldt de historische waarde van het 19de-eeuwse gebouw. Het gemeentehuis van 1863 is één van de typische gemeentehuizen die rond het midden van de 19e eeuw in neoclassicistische stijl werden opgetrokken en waarvan er al een aantal verdwenen zijn.”
Vertrouwd dorpsbeeld
“Samen met de neogotische parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw uit 1897 en de beschermde oude pastorij uit 1641 vormt het gemeentehuis al meer dan een eeuw het vertrouwde dorpszicht van het Kalmthoutse centrum”, gaat Jacobs verder. “Deze gebouwen vormen een eenheid en zorgen voor de herkenbaarheid van dit dorpscentrum.”
Gunstig advies voor plannen behoud
“In zowel het ontwerp, als de omgevingsvergunning voor het nieuwe gemeentehuis hielden we rekening met de sterke erfgoedwaarde van het oude gemeentehuis ernaast. In het ontwerp komt het gebouw zelfs beter tot zijn recht dan ervoor. Ze staan nu op dezelfde lijn. We investeren momenteel volop in de renovatie van de gevel. Het wordt weer helemaal zoals vroeger, met de plaatsing van het historisch correct schrijnwerk, de kleuren van weleer en het oorspronkelijke opschrift ‘Gemeentehuis’ boven de inkomdeur.
“Een gunstig advies van het Agentschap Onroerend Erfgoed bevestigde dat we geen afbreuk doen aan de bestaande erfgoedwaarde. Daarom begrijpen we niet waarom de bescherming nu toch zou opgeheven moeten worden”, zegt Lukas Jacobs.
Ongunstig advies VCOE
“Meer nog: eind 2023 adviseerden de deskundigen van de Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed (VCOE) nog ongunstig over deze opheffing”, weet burgemeester Jacobs. “Ze zijn van oordeel dat het als monument moet beschermd blijven omdat het nauwelijks gewijzigd is. Voor hen beantwoordt het vandaag nog steeds aan de erfgoedwaarden waarvoor het als monument in 1998 werd beschermd. Daar sluiten we ons volledig bij aan.”
Bezwaarschrift tegen opheffing bescherming
“Als gemeente Kalmthout dienen we daarom nu een bezwaarschrift in om die bescherming toch te behouden. Het gebouw is deel van ons collectieve erfgoed en vormt een essentieel onderdeel van het vertrouwde dorpsgezicht hier op het Kerkeneind, in het centrum van de gemeente. De minister geeft met de opheffing een verkeerd signaal. Door de bescherming zijn we zeker dat het ook voor de volgende generaties in deze staat zal bewaard blijven”, aldus de burgemeester.
Alle info over het openbaar onderzoek: https://kalmthout.be/info/bekendmakingen. Je kan schriftelijk bezwaar indienen via ruimtelijke.ordening@kalmthout.be of via Gemeentebestuur Kalmthout, Kapellensteenweg 170, 2920 Kalmthout. Na dit openbaar onderzoek neemt de minister de beslissing over de ‘definitieve’ opheffing van de bescherming als monument.
Een 3D-beeld van hoe het gemeentehuis er zal uitzien, na de werken, in 2025
