laatste getuige van verdwenen polderdorp krijgt nieuwe toekomst © Port of Antwerp-Bruges
HAVEN – Port of Antwerp-Bruges is gestart met de restauratie van de Sint-Jan de Doperkerk, beter bekend als het Oosterweelkerkje, met steun van Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Ben Weyts. Als laatste tastbare herinnering aan het verdwenen polderdorp krijgt dit beschermde monument tijdens de Oosterweelwerken een nieuwe bestemming als informatie- en ontmoetingsplek. Zo wordt een brug geslagen tussen het middeleeuwse Oosterweel en het mobiliteitsproject van de eenentwintigste eeuw.
Stille getuige van verdwenen poldergemeenschap
De Sint-Jan de Doperkerk is sinds 1994 beschermd als monument vanwege haar historische en symbolische waarde. De zaalkerk met een gotische toren uit ongeveer 1450 en een schip uit 1712 in classicistische stijl, doorstond eeuwen van oorlog, overstromingen en verwoesting maar werd telkens opnieuw opgebouwd. Toen het dorp Oosterweel in 1958 moest wijken voor de uitbreiding van de Antwerpse haven, bleef enkel de kerk overeind. Vandaag ligt ze verzonken in een zes meter diepe kuil tussen opgespoten havenwegen, als stille getuige van het verdwenen polderdorp én van de bredere poldergemeenschap in het noorden van Antwerpen. Sinds de laatste mis in 1971 raakte het gebouw in verval, maar met de restauratie en herbestemming krijgt het nu weer een toekomst.
Herwaardering met respect voor verleden
Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Ben Weyts investeert nu 95.000 euro in de renovatie van het Oosterweelkerkje. De restauratie is in handen van het Antwerpse architectenbureau Karuur, dat eerder ook tekende voor de restauratie van het bedieningshuis van de Siberiabrug bij het Havenhuis. De werken zullen ongeveer tien maanden duren. De totale kost wordt geraamd op 736.564,28 euro
Kerk als kloppend hart van werf van de eeuw
Na de restauratie wordt de kerk in concessie gegeven aan Lantis, dat het monument zal inzetten als ontvangst- en presentatiehub binnen het Oosterweelproject. Het kerkje zal dienstdoen als infopunt, vertrekplaats voor werfbezoeken, vergaderruimte en locatie voor kleinschalige events. Voor deze tijdelijke herbestemming zijn restauraties nodig aan zowel het exterieur als het interieur. Binnenin worden enkele omkeerbare aanpassingen voorzien in functie van deze herbestemming, zoals een verhoogde houten vloer, sanitaire voorzieningen en verwarming.
Blik achter de schermen
Tijdens Open Monumentendag op zondag 14 september 2025 stellen Lantis en Port of Antwerp-Bruges de werf uitzonderlijk open voor het publiek. Het is een unieke kans om dit historische baken aan de Schelde van dichtbij te ontdekken, net voordat het opnieuw een actieve rol krijgt in het verhaal van Oosterweel.
©Port Of Antwerp-Bruges
