Kasteel Boterberg wint Onroerenderfgoedprijs

KALMTHOUT – Geert Bourgeois, Vlaams minister-president en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed heeft op vrijdag 6 oktober de Onroerenderfgoedprijs 2017 uitgereikt aan kasteel Boterberg in Kalmthout. Het gebouw inspireert door zijn vernieuwende concept, maatschappelijke relevantie en lokale verankering. De donjon van het kasteel van Nevele wint de publieksprijs op basis van een online poll waarbij bijna 3.000 stemmen zijn uitgebracht. Bvba Atelier Allerhanden krijgt van de jury een eervolle vermelding voor zijn bijdrage aan de restauratie van een herenhuis in Diest.
De Onroerenderfgoedprijs beloont recente realisaties op het vlak van monumentenzorg, landschapszorg en archeologie. De tweede editie van de prijs stond in het teken van erfgoed dat in de regel niet publiek toegankelijk is.
Eenenveertig kandidaten schreven zich in. Kasteel Boterberg in Kalmthout, de architectenwoning van Marc Dessauvage in Loppem en de donjon van Nevele kwamen als laureaten uit de bus. Elke laureaat wint een bedrag van 2.500 euro. Als winnaar ontvangt kasteel Boterberg daarbovenop een bedrag van 12.500 euro, dus 15.000 euro in totaal.
Kasteel Boterberg in Kalmthout kent een lange geschiedenis die begint in 1846. Op dat moment koopt ene Paul Moons 120 ha bossen en heide. Bijna dertig jaar later richten zijn kinderen er een kasteeltje op in neo-Vlaamse renaissancestijl met een aantal bijgebouwen. Een van de volgende eigenaars, de Antwerpse bankier Hector Carlier, laat het kasteel begin twintigste eeuw grondig uitbreiden en herinrichten. De nieuwe en vernieuwde buitengevels, de dak- en torenpartijen krijgen uitgesproken tudorkenmerken mee.
In 2007 sterft de laatste dochter Carlier. Het domein vervalt en trekt de aandacht van een Antwerpse projectontwikkelaar. Hij wil zelf een van de bijgebouwen betrekken en weet zeven andere families te overtuigen om mee te stappen in een cohousingproject met gedeeld eigenaarschap. Na uitgebreid overleg worden in de bijgebouwen woningen gerealiseerd en in het kasteel een loft, twee gastenkamers, enkele kantoren en een aantal gemeenschappelijke ruimtes.
Minister-president Geert Bourgeois: “Kasteel Boterberg wint de tweede Onroerenderfgoedprijs. Met deze prijs wordt uitdrukking gegeven aan onze appreciatie voor een uniek project. Een project dat een voorbeeldfunctie heeft, dat de sociale cohesie tussen de bewoners bevordert met bovendien veel aandacht voor ecologische toepassingen. Komt daar bovenop dat de eigenaars momenteel werken aan een landschapsbeheersplan voor de ruimte rond het kasteel. Het kasteel met de vijvers en de boomgaard maken deel uit van het beschermd landschap ‘Kalmthoutse Heide’. Bij deze mijn allergrootste dank en waardering voor alle handen die hebben bijgedragen aan deze schitterende realisatie.”