Opgravingen voormalige site Opel
Naar aanleiding van de geplande sloop van de vroegere Opelfabriek op de GM-site aan de Noorderlaan in de haven van Antwerpen diende er in 2017 een bureaustudie te worden uitgevoerd. De studie verduidelijkte dat de terreinen van de vroegere Opelfabriek gesitueerd waren ter hoogte van het een verdwenen polderdorp Oorderen. Bij de uitbreiding van de haven in de jaren ’60, met onder andere de constructie van het nabijgelegen Churchilldock, en de gelijktijdige ontwikkeling van de fabriek, diende het dorp te worden gesloopt.
Sinds het einde van 2019 tot april 2020 voerde Robby Vervoort – Freelance Senior, in opdracht van de eigenaar van de site: Port of Antwerp, verschillende archeologische vooronderzoeken uit ter hoogte van de gesloopte gebouwen. Naast landschappelijke boringen en een geofysisch onderzoek van de bodem werden op het terrein verschillende proefsleuven onderzocht. Tijdens de uitgevoerde onderzoeken kwamen zoals verwacht resten aan het licht van het gesloopte dorp.
Zo kon het tracé van de vroegere Zandstraat worden gereconstrueerd en werden resten van de gebouwen gelegen aan beide zijdes van de straat aangesneden. Sommige gebouwen getuigden van een erg goede bewaring zoals blijkt uit de aanwezigheid van bewaarde bakstenen en houten vloeren. In het westelijke deel van het terrein werden enkele laatmiddeleeuwse kuilen aangesneden. In het oostelijke deel werd dan weer een aardappelveld herkend.
Op basis van deze resultaten werd een zone aangeduid die verder onderzocht wordt door middel van een archeologisch vervolgonderzoek. Het archeologische vervolgonderzoek startte op 2 juni en duurt een zestal weken.
Onderzoek
De voorbije weken werd er dan ook heel wat afgeborsteld en getruweeld op de opgraving ter hoogte van de voormalige Opelfabriek. De machinaal vrijgelegde resten van het verdwenen polderdorp Oorderen werden opgeschoond met het oog op de nodige registraties (fotograferen, digitaal intekenen, beschrijven, opmeten,…). Hierbij worden de verschillende gebruikte bouwmaterialen bestudeerd met het oog op het bepalen van eventuele bouwfases.
De bebouwing met keldervertrekken en ingeklapt gewelf, liep in oostelijke richting door onder de muren van de gesloopte Press Shop. Op basis van het aanwezige muurwerk en de gebruikte materialen stelden we vast dat een deel van de bebouwing dienst deed als woonvertrek, terwijl een ander deel eerder als werkruimte diende. In deze laatste werden duidelijk minderwaardigere bouwmaterialen gebruikt voor het aanleggen van een bakstenen vloer. De werkruimtes waren duidelijk ook groter in oppervlakte in vergelijking met de kleine vertrekken in het woongedeelte.
De aangetroffen muurresten werden op het Primitief Kadaster gegeorefereerd en blijken zeer goed overeen te stemmen met de situatie voorgesteld op het plan.
Tijdens het schoonmaken van de aangetroffen resten werd op de rand van het achtererf, tussen de stenen van een verhard paadje, een stukje speelgoed aangetroffen. Meer bepaald betreft het een wit plastic figuurtje. Gezien de geschiedenis van de site, kunnen we veronderstellen dat het stukje speelgoed werd verloren enkele jaren voordat het dorp werd gesloopt en dat er in het huis een jong gezin met kinderen woonde.
Samen met collega’s van LAReS bvba werd het onderzoek naar het verdwenen polderdorp Oorderen afgelopen week verdergezet onder een loden hitte. Er werd ook gestart met het knippen van de aanwezige funderingspalen met het oog op het verlagen van het opgravingsvlak en het machinaal uitgraven van de verschillende aanwezige kelders.
Je kan het verloop van de opgravingen volgen op de fb account van Robby Vervoort Freelance Senior Archeoloog. Research & Consultancy.
(foto’s Robby Vervoort)
